Dit eerste hoofdstuk geeft inzicht in de werking van onze stofwisseling; een complex systeem van processen, waarin verschillende hormonen, organen en zelfs je vetcellen een belangrijke rol spelen.
Al snel wordt duidelijk dat de geprezen formule “minder eten + meer bewegen = afvallen”, veel te kort door de bocht is. Ook leren we dat ons lichaam een natuurlijk en genetisch bepaald gewicht als ‘setpoint’ onthoudt, waaronder het zich ‘t meest gezond en comfortabel gedraagt. En dat als je maar vaak en lang genoeg met je natuurlijke ‘setpoint’ prutst, je lichaam hiervan in de war raakt (het jojo-effect).
Hyperlinks
De inhoud van dit hoofdstuk is van behoorlijk academisch niveau. Je moet tijdens biologie wel heel goed hebben opgelet om alles te begrijpen. Mocht je kennis wat roestig zijn, dan bestaat er tegenwoordig de mogelijkheid om een online encyclopedie te raadplegen, vandaar de hyperlinks. Bijna alle beschreven wetenschappelijke constateringen worden onderbouwd met bronverwijzingen naar een werkelijk immens aantal medische studies, die ik gemakshalve voor waar aanneem. Er zullen ongetwijfeld andere slimme mensen zijn geweest, die dit hebben gecheckt.
Een kort lesje biologie
Eén van de belangrijke spelers in de werking van je stofwisseling is de hypothalamus, dat is een klein gedeelte in je hersenen dat o.a. de homeostase (het vermogen om je totale lichamelijke ‘huishouding’ zo constant mogelijk te houden) bepaalt.
De hypothalamus zorgt er o.a. voor dat je honger krijgt als je lichaam voeding nodig heeft, en dat je een voldaan gevoel ervaart zodra je genoeg gegeten hebt. Het is het ‘alziend oog’ van het menselijk lichaam en neemt werkelijk alles waar; de geur van versgebakken appeltaart, de herinneringen die deze geur bij je oproept, het water dat je ervan in de mond gaat staan, de smaaksensatie bij de eerste hap, en het volle gevoel in je maag als je een te groot stuk hebt gegeten. De hypothalamus reageert op al deze (en nog veel meer) boodschappen door hormonen, enzymen en andere stoffen af te geven, die vervolgens weer een wisselwerking hebben op je homeostase.
Nu komt de clou
Bij iedereen werkt dit systeem op z’n eigen manier. In grote biologische lijnen uiteraard hetzelfde, maar wel met je eigen unieke ‘features’. Soms ontstaan er storingen in de verschillende processen, die consequenties hebben. Want als bijvoorbeeld je hongercentrum niet goed functioneert, of je ontvangt het signaal dat je voldaan bent te laat, dan beïnvloedt dit je eetgedrag. En zo zijn er nog minstens 1.000 factoren van invloed, zoals de werking van je schildklier, alvleesklier, emoties, slaapgedrag enz.. Zelfs je vetweefsel speelt een rol. Kan je het nog volgen? Complex dus...
Hė gėt, we hebben het over vet
Wie denkt dat vetcellen domme zakjes reuzel zijn, heeft het grondig mis. Wist je bijvoorbeeld dat vetcellen ook hormonen afgeven, die verschillende lichaamsfuncties reguleren? Ik in ieder geval niet. Ze vertellen o.a. aan je hersenen hoe het met je energievoorraad en je spijsvertering gesteld is. En daarbij is werkelijk een glansrol weggelegd voor het hormoon leptine; hoe meer je dat in je bloed hebt, hoe meer verzadigd je jezelf voelt. Helaas heeft het simpelweg extra toedienen van leptine geen effect op gewichtsverlies. Dat is al geprobeerd. Leerzaam toch?!
Setpoint
Je lichaam wil dus maar één ding; jou met alle geweld op je ‘setpoint’ gewicht houden om je te beschermen. Want je bent van nature geprogrammeerd om bij dàt gewicht, biologisch gezien, het meest optimaal te functioneren. Daarom daalt je stofwisseling als je onder je ‘setpoint’ bent en kom je weer aan - vaak nog een paar kilo extra, zo gezegd ‘voor de zekerheid’ - zodra je met een (crash)dieet stopt.
Helaas bestaat er geen magische formule om jouw ‘setpoint’-gewicht te berekenen, of om te bekijken hoe ‘strak’ je processen staan afgesteld. Wat helpt is leren om goed naar je lichaam te luisteren. Helemaal als het om eten gaat.
Want eet jij als gevolg van een natuurlijke reactie op signalen van honger en voldaanheid, zonder je te fixeren op je gewicht of voedingsgewoonten? En eet jij zonder moeite en steeds met plezier?
HAES belooft dat aan het eind van dit boek ons antwoord op deze vragen ‘ja’ is. Ik blijf reuze benieuwd.
Zelf het boek "Health At Every Size" lezen? Je kan het hier bestellen.
Health At Every Size® (HAES) is een levensstijl die zich focust op intuïtief eetgedrag en plezierige lichamelijke activiteit in plaats van diëten en gewichtsverlies. De 3 pijlers van HAES zijn zelfacceptatie, lichaamsbeweging en een normaal voedingspatroon.
Al snel wordt duidelijk dat de geprezen formule “minder eten + meer bewegen = afvallen”, veel te kort door de bocht is. Ook leren we dat ons lichaam een natuurlijk en genetisch bepaald gewicht als ‘setpoint’ onthoudt, waaronder het zich ‘t meest gezond en comfortabel gedraagt. En dat als je maar vaak en lang genoeg met je natuurlijke ‘setpoint’ prutst, je lichaam hiervan in de war raakt (het jojo-effect).
Hyperlinks
De inhoud van dit hoofdstuk is van behoorlijk academisch niveau. Je moet tijdens biologie wel heel goed hebben opgelet om alles te begrijpen. Mocht je kennis wat roestig zijn, dan bestaat er tegenwoordig de mogelijkheid om een online encyclopedie te raadplegen, vandaar de hyperlinks. Bijna alle beschreven wetenschappelijke constateringen worden onderbouwd met bronverwijzingen naar een werkelijk immens aantal medische studies, die ik gemakshalve voor waar aanneem. Er zullen ongetwijfeld andere slimme mensen zijn geweest, die dit hebben gecheckt.
Eén van de belangrijke spelers in de werking van je stofwisseling is de hypothalamus, dat is een klein gedeelte in je hersenen dat o.a. de homeostase (het vermogen om je totale lichamelijke ‘huishouding’ zo constant mogelijk te houden) bepaalt.
De hypothalamus zorgt er o.a. voor dat je honger krijgt als je lichaam voeding nodig heeft, en dat je een voldaan gevoel ervaart zodra je genoeg gegeten hebt. Het is het ‘alziend oog’ van het menselijk lichaam en neemt werkelijk alles waar; de geur van versgebakken appeltaart, de herinneringen die deze geur bij je oproept, het water dat je ervan in de mond gaat staan, de smaaksensatie bij de eerste hap, en het volle gevoel in je maag als je een te groot stuk hebt gegeten. De hypothalamus reageert op al deze (en nog veel meer) boodschappen door hormonen, enzymen en andere stoffen af te geven, die vervolgens weer een wisselwerking hebben op je homeostase.
Nu komt de clou
Bij iedereen werkt dit systeem op z’n eigen manier. In grote biologische lijnen uiteraard hetzelfde, maar wel met je eigen unieke ‘features’. Soms ontstaan er storingen in de verschillende processen, die consequenties hebben. Want als bijvoorbeeld je hongercentrum niet goed functioneert, of je ontvangt het signaal dat je voldaan bent te laat, dan beïnvloedt dit je eetgedrag. En zo zijn er nog minstens 1.000 factoren van invloed, zoals de werking van je schildklier, alvleesklier, emoties, slaapgedrag enz.. Zelfs je vetweefsel speelt een rol. Kan je het nog volgen? Complex dus...
Hė gėt, we hebben het over vet
Wie denkt dat vetcellen domme zakjes reuzel zijn, heeft het grondig mis. Wist je bijvoorbeeld dat vetcellen ook hormonen afgeven, die verschillende lichaamsfuncties reguleren? Ik in ieder geval niet. Ze vertellen o.a. aan je hersenen hoe het met je energievoorraad en je spijsvertering gesteld is. En daarbij is werkelijk een glansrol weggelegd voor het hormoon leptine; hoe meer je dat in je bloed hebt, hoe meer verzadigd je jezelf voelt. Helaas heeft het simpelweg extra toedienen van leptine geen effect op gewichtsverlies. Dat is al geprobeerd. Leerzaam toch?!
Setpoint
Je lichaam wil dus maar één ding; jou met alle geweld op je ‘setpoint’ gewicht houden om je te beschermen. Want je bent van nature geprogrammeerd om bij dàt gewicht, biologisch gezien, het meest optimaal te functioneren. Daarom daalt je stofwisseling als je onder je ‘setpoint’ bent en kom je weer aan - vaak nog een paar kilo extra, zo gezegd ‘voor de zekerheid’ - zodra je met een (crash)dieet stopt.
Helaas bestaat er geen magische formule om jouw ‘setpoint’-gewicht te berekenen, of om te bekijken hoe ‘strak’ je processen staan afgesteld. Wat helpt is leren om goed naar je lichaam te luisteren. Helemaal als het om eten gaat.
Want eet jij als gevolg van een natuurlijke reactie op signalen van honger en voldaanheid, zonder je te fixeren op je gewicht of voedingsgewoonten? En eet jij zonder moeite en steeds met plezier?
HAES belooft dat aan het eind van dit boek ons antwoord op deze vragen ‘ja’ is. Ik blijf reuze benieuwd.
Zelf het boek "Health At Every Size" lezen? Je kan het hier bestellen.
Health At Every Size® (HAES) is een levensstijl die zich focust op intuïtief eetgedrag en plezierige lichamelijke activiteit in plaats van diëten en gewichtsverlies. De 3 pijlers van HAES zijn zelfacceptatie, lichaamsbeweging en een normaal voedingspatroon.
2 opmerkingen:
Dus als ik het goed begrijp: meditatieve momenten om mijn individuele setpoint in mijn lijf aan te voelen en de grenzen ervan niet te overschrijden?
Grappig. Exact de inhoud van een gedeelte van het hoofdstuk motivatie #psychologietentamen. Ook eten zit tussen je oren. Meditatie zal helpen, maar is geen uiteindelijke oplossing volgens mij.
Een reactie posten