We zijn slachtoffer van de ‘voedingspolitiek'

Persoonlijk houd ik er niet van om mezelf als slachtoffer te zien. Ik ben van mening dat ik altijd ergens de mogelijkheid heb om te kiezen. Ook ben ik niet de meest politiek geëngageerde persoon, dus ik heb wat moeite met de titel van dit 5e hoofdstuk uit 'Health At Every Size^®'.

Maar ik ben het wel eens met de inhoud. Wees je ervan bewust dat de voedingsindustrie en de overheid een veel grotere rol in je eetgedrag spelen dan je misschien denkt.

Bewerkte producten
We hadden het er in hoofdstuk 4 al over bewerkte voedings- producten. Wist je dat Amerikanen 90% van hun voedingsbudget uitgeven aan bewerkte producten? Ik kan me niet voorstellen dat deze cijfers ook voor Europeanen of Nederlanders gelden, maar ik schrik er wel van. Helemaal als je beseft dat het moment dat mensen overgewicht kregen, ongeveer gelijk ligt aan het moment dat bewerkte producten hun intrede deden.

Alle andere cijfers, bedragen en percentages uit dit hoofdstuk zijn ook van toepassing op de Amerikaanse situatie en waarschijnlijk niet vergelijkbaar met de Nederlandse. Maar ik ontdek wel trends en herken duidelijke overeenkomsten. Het is toch op z’n minst opmerkelijk dat de prijs van groente en fruit vanaf 1985 alleen maar gestegen is, terwijl bewerkte producten goedkoper zijn geworden? Het is dus niet vreemd dat financieel minder bedeelden een grotere kans hebben om overgewicht te ontwikkelen.

Suiker, vet & zout
De voedingsindustrie, vaak gesubsidieerd door de overheid, speelt dankbaar en vooral winstgevend in op onze natuurlijke behoeften. We zijn biologisch geprogrammeerd om juist naar die smaken te verlangen, die (oh, wat een toeval) de voornaamste ingrediënten van bewerkte voeding zijn; suiker, vet en zout. Toen het nog moeilijk was om aan eten te komen, gaven voedingsmiddelen met een hoog vet en suikergehalte (inclusief de bijbehorende voedingsvezels) ons langer een verzadigd gevoel. En voedingsmiddelen met een hoog zoutgehalte hielpen ons om de vochtbalans op orde te houden.

Maar toen jachtvelden plaatst maakten voor supermarkten is de voedingsindustrie begonnen om deze biologische behoeftes te manipuleren. Zij hebben onze smaaksensatie, die van oorsprong hoort bij deze waardevolle voedingsstoffen, beïnvloed. Wanneer we bewerkte voedingsmiddelen eten, ontvangen we enkel nog de prikkel, maar niet langer de voedingswaarde. 

Onze smaakpapillen hebben zich inmiddels dusdanig aan deze beïnvloeding aangepast, dat gezonde onbewerkte voeding onze eetlust niet meer op dezelfde manier stimuleert dan de bewerkte variant. Producten die niet overladen zijn met toegevoegde suikers, zout, vet of andere kunstmatige smaakstoffen worden door de meesten van ons als saai ervaren.

Choc-o-holic

Wat gebeurt er eigenlijk als je een stuk chocolade eet?  De belangrijkste ingrediënten van een reep chocola zijn suiker en vet. Je speeksel zorgt ervoor dat de moleculen van de chocola in contact komen met je smaak- papillen. Dit proces activeert zenuwen die een seintje naar je hersenen sturen, die op hun beurt allerlei genot stimulerende stofjes vrijgeven.

Hoe meer suiker en vet je eet, des te meer genotsstofjes er worden vrijgegeven. En omdat we deze reactie zo aangenaam vinden, blijven we van die chocola eten. Dit proces is één van de krachtigste, neuro-chemische ‘drives’ waar de voedingsindustrie op anticipeert. Het zorgt ervoor dat we meer van deze producten eten dan goed voor ons is.

Wat kies jij? 

Een sappige, glimmende rode aardbei, op het hoogtepunt van rijpheid (bron van vezels, vitaminen en mineralen) of een hap aardbeienpudding? Ok, ik geef toe, dit is een slecht voorbeeld, want bijna iedereen kiest natuurlijk voor die overheerlijke aardbei. Toch?! 

Maar maak dezelfde vergelijking met aardappels en chips en het wordt al wat lastiger. Hoe meer het product is bewerkt, hoe moeilijker het wordt om het ‘puur natuur’ alternatief nog lekker te vinden.

De voedingsindustrie beroept zich natuurlijk op het feit dat ze nooit iemand gedwongen heeft om deze producten te kopen. Maar nu je weet hoe sterk we in de loop der tijd zijn beïnvloed en gemanipuleerd en hoe slecht we daarover werden geïnformeerd, kan je je afvragen of je wel een vrije keuze had. Daarom is het is belangrijk dat je kennis opdoet en weet wanneer je wordt belazerd. Dit maakt je minder kwetsbaar. In dit hoofdstuk vind je tal van andere voorbeelden, die ik allemaal bijzonder waardevol vond om te weten.

Ter afsluiting een goede HAES-tip; twijfel je in de supermarkt? Pas dan de ‘back to basics’-gedachte toe. Hoe dichter het product bij de natuur staat, hoe gezonder het doorgaans voor je is.   

Zelf het boek 'Health At Every Size^®' lezen? Je kan het hier bestellen.


Health At Every Size® (HAES) is een levensstijl die zich focust op intuïtief eetgedrag en plezierige lichamelijke activiteit in plaats van diëten en gewichtsverlies. De 3 pijlers van HAES zijn zelfacceptatie, lichaamsbeweging en een normaal voedingspatroon.